Σίβερτ (Μονάδα Μέτρησης)

Το σίβερτ (σύμβολο: Sv) είναι η μονάδα μέτρησης στο SI που προορίζεται να αντιπροσωπεύει τον στοχαστικό κίνδυνο για την υγεία από την ιονίζουσα ακτινοβολία, ο οποίος ορίζεται ως η πιθανότητα πρόκλησης καρκίνου ή γενετικής βλάβης που προκαλείται από την ακτινοβολία. Το Σίβερτ είναι σημαντικό στη δοσομετρία και την ακτινοπροστασία. Πήρε το όνομα του από τον Ρολφ Μαξιμίλιαν Σίβερτ, έναν σουηδό φυσικό και γιατρό, γνωστό για τις ανακαλύψεις του στη δοσομέτρηση ακτινοβολίας καθώς και για έρευνες του πάνω στις βιολογικές επιπτώσεις της ακτινοβολίας.

Το σίβερτ χρησιμοποιείται για ποσότητες δόσης ακτινοβολίας, όπως ισοδύναμη δόση και αποτελεσματική δόση, που αντιπροσωπεύουν τον κίνδυνο από εξωτερική ακτινοβολία που πηγάζει εκτός του σώματος, και δεσμευμένη δόση, η οποία αντιπροσωπεύει τον κίνδυνο εσωτερικής ακτινοβολίας λόγω εισπνοής ή κατάποσης ραδιενεργών ουσιών. Σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Ραδιολογικής Προστασίας (ICRP), ένα σίβερτ οδηγεί σε πιθανότητα 5,5% να αναπτυχθεί τελικά θανατηφόρος καρκίνος με βάση το αμφισβητούμενο γραμμικό μοντέλο χωρίς κατώφλι έκθεσης σε ιονίζουσα ακτινοβολία.

Για τον υπολογισμό της τιμής του στοχαστικού κινδύνου για την υγεία σε σιβερτ, η φυσική ποσότητα απορροφούμενης δόσης μετατρέπεται σε ισοδύναμη δόση και αποτελεσματική δόση εφαρμόζοντας παράγοντες για τον τύπο ακτινοβολίας και το βιολογικό πλαίσιο, που δημοσιεύονται από το ICRP και τη Διεθνή Επιτροπή για Μονάδες και Μετρήσεις Ακτινοβολίας (ICRU). Ένα σίβερτ ισούται με 100 rem, που είναι μια παλαιότερη μονάδα ακτινοβολίας στο σύστημα CGS.

Συμβατικά, ντετερμινιστικές επιδράσεις στην υγεία λόγω οξείας βλάβης ιστού που είναι βέβαιο ότι θα συμβεί, που παράγονται από υψηλούς ρυθμούς δόσης ακτινοβολίας, συγκρίνονται με τη φυσική ποσότητα απορροφούμενης δόσης που μετράται με τη μονάδα γκρέυ (Gy).

Ορισμός

Ορισμός του σίβερτ κατά CIPM

Ο ορισμός του SI που δόθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή Βαρών και Μέτρων (CIPM) λέει:

"Το ισοδύναμο της ποσότητας δόσης Η είναι το γινόμενο της απορροφούμενης δόσης D της ιονίζουσας ακτινοβολίας και του αδιάστατου παράγοντα Q (συντελεστής ποιότητας) που ορίζεται ως συνάρτηση της γραμμικής μεταφοράς ενέργειας από το ICRU"

    H = Q × D

Η τιμή του Q δεν ορίζεται περαιτέρω από το CIPM, αλλά απαιτείται η χρήση των σχετικών συστάσεων της ICRU για την παροχή αυτής της τιμής.

Η CIPM αναφέρει επίσης ότι «προκειμένου να αποφευχθεί οποιοσδήποτε κίνδυνος σύγχυσης μεταξύ της απορροφούμενης δόσης D και του ισοδύναμου δόσης H, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται οι ειδικές ονομασίες για τις αντίστοιχες μονάδες, δηλαδή η ονομασία γκρέυ αντί για τζάουλ ανά χιλιόγραμμο για τη μονάδα της απορροφούμενης δόσης D και το όνομα σίβερτ αντί για τζάουλ ανά χιλιόγραμμο για τη μονάδα ισοδύναμου δόσης Η».

Συνοψίζοντας:

    γκρέυ: ποσότητα D – απορροφούμενη δόση

        1 Gy = 1 τζάουλ/κιλό – φυσική ποσότητα. 1 Gy είναι η εναπόθεση ενός τζάουλ ενέργειας ακτινοβολίας ανά κιλό ύλης ή ιστού.

    σίβερτ: ποσότητα H – ισοδύναμη δόση

        1 Sv = 1 τζάουλ/κιλό – βιολογικό αποτέλεσμα. Το σίβερτ αντιπροσωπεύει το ισοδύναμο βιολογικό αποτέλεσμα της εναπόθεσης ενός τζάουλ ενέργειας ακτινοβολίας σε ένα κιλό ανθρώπινου ιστού. Η αναλογία προς την απορροφούμενη δόση συμβολίζεται με Q.

Ο ορισμός του σίβερτ κατά ICPR

    "Το σίβερτ είναι το ειδικό όνομα για τη μονάδα SI της ισοδύναμης δόσης, αποτελεσματικής δόσης και ποσοτήτων λειτουργικής δόσης. Η μονάδα είναι ίση με τζάουλ ανά κιλό."

Το σίβερτ χρησιμοποιείται για έναν αριθμό ποσοτήτων δόσης που περιγράφονται σε αυτό το άρθρο και αποτελούν μέρος του διεθνούς συστήματος ακτινολογικής προστασίας που επινοήθηκε και ορίζεται από την ICRP και την ICRU.

Ποσότητες εξώτερικής δόσης

Όταν το σίβερτ χρησιμοποιείται για να αναπαραστήσει τις στοχαστικές επιδράσεις της εξωτερικής ιονίζουσας ακτινοβολίας στον ανθρώπινο ιστό, οι λαμβανόμενες δόσεις ακτινοβολίας μετρώνται στην πράξη με ραδιομετρικά όργανα και δοσίμετρα και ονομάζονται λειτουργικές ποσότητες. Για να συσχετιστούν αυτές οι πραγματικές λαμβανόμενες δόσεις με πιθανές επιπτώσεις στην υγεία, έχουν αναπτυχθεί ποσότητες προστασίας για την πρόβλεψη των πιθανών επιπτώσεων στην υγεία χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα μεγάλων επιδημιολογικών μελετών. Κατά συνέπεια, αυτό απαιτούσε τη δημιουργία ενός αριθμού διαφορετικών ποσοτήτων δόσης μέσα σε ένα συνεκτικό σύστημα που αναπτύχθηκε από την ICRU σε συνεργασία με την ICRP.

Οι ποσότητες εξωτερικής δόσης και οι σχέσεις τους φαίνονται στο συνημμένο διάγραμμα. Η ICRU είναι κυρίως υπεύθυνη για τις λειτουργικές ποσότητες δόσης, με βάση την εφαρμογή της μετρολογίας ιοντίζουσας ακτινοβολίας, και η ICRP είναι κυρίως υπεύθυνη για τις ποσότητες προστασίας, με βάση τη μοντελοποίηση της πρόσληψης δόσης και τη βιολογική ευαισθησία του ανθρώπινου σώματος.

Συμβάσεις ονοματολογίας

Οι ποσότητες δόσης ICRU/ICRP έχουν συγκεκριμένους σκοπούς και έννοιες, αλλά ορισμένες χρησιμοποιούν κοινές λέξεις με διαφορετική σειρά. Μπορεί να υπάρξει σύγχυση μεταξύ, για παράδειγμα, ισοδύναμης δόσης και δόσης ισοδύναμου.

Αν και ο ορισμός του CIPM δηλώνει ότι η γραμμική συνάρτηση μεταφοράς ενέργειας (Q) της ICRU χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του βιολογικού αποτελέσματος, η ICRP το 1990 ανέπτυξε τις ποσότητες δόσης «προστασίας», αποτελεσματικές και ισοδύναμες δόσεις, που υπολογίζονται από πιο σύνθετα υπολογιστικά μοντέλα και διακρίνονται επειδή δεν έχουν τη φράση ισοδύναμη δόση στο όνομά τους. Μόνο οι ποσότητες λειτουργικής δόσης που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το Q για τον υπολογισμό διατηρούν τη φράση ισοδύναμο δόσης. Ωστόσο, υπάρχουν κοινές προτάσεις ICRU/ICRP για την απλούστευση αυτού του συστήματος με αλλαγές στους ορισμούς της λειτουργικής δόσης ώστε να εναρμονιστούν με εκείνους των ποσοτήτων προστασίας. Αυτές περιγράφηκαν στο 3ο Διεθνές Συμπόσιο για την Ακτινολογική Προστασία τον Οκτώβριο του 2015 και, εάν εφαρμοστούν, θα καταστήσουν την ονομασία των λειτουργικών ποσοτήτων πιο λογική, εισάγοντας ως ισοδύναμες δόσεις "dose to lens of eye" και "dose to local skin".[7]

Στις ΗΠΑ υπάρχουν διαφορετικές ονομασμένες ποσότητες δόσης που δεν αποτελούν μέρος της ονοματολογίας ICRP.[8]

References

This article "Σίβερτ (Μονάδα Μέτρησης)" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Σίβερτ (Μονάδα Μέτρησης). Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

---